Tanıklık? Tanık (Şahit ) Ne Demektir?

Tanıklık, tanık (şahit), dava konusu olay hakkında bilgi sahibi olduğu bilinen; ancak davaya taraf olmayan şahıslardır.  

Tanıklık nasıl yapılır?

Tanıklık Yapmak Zorunlu Mudur?

Evet.

Tanık olarak belirtilen kişiler ilgisine göre cumhuriyet başsavcılığına ya da mahkemeye gelmek, bildiklerini anlatmak ve doğru söylediğine dair yemin etmek zorundadır. İstisnai durumlarda kanunda sayılan şahıslar tanık ( şahit ) olmaktan çekinebilmektedir. Ancak bu durumda da tanıklıktan çekilme hakkı olanların ilgisine göre cumhuriyet başsavcılığına veya mahkemeye gelerek tanıklıktan çekindiğini bildirmesi mecburidir.

Bilmediğim Bir Konuda Tanık Olarak Gösterildim, Ne Olacak?

Tanık olarak gösterildiğiniz olayda bilgi sahibi değilseniz mahkemeye giderek, bilgi sahibi olmadığınızı belirtmeniz ve gerektiği durumda doğru söylediğinize yemin etmeniz gerekebilmektedir.

Tanık Olarak Mahkemeye Gitmezsem Ne Olur?

Tanıklık için adliyeye gitmez iseniz polis ya da jandarma zoruyla götürülebilir ve gitmemenizden doğan masrafları ödemek mecburiyetinde kalabilirsiniz.

Tanıklık İçin Mahkemeye Gidemeyecek Durumdayım Ne Olacak?

Mazeretinizi hemen çağrıldığınız cumhuriyet başsavcılığına ya da mahkemeye yazılı olarak bildiriniz. Size gelen çağı kağıdında (davetiyede) sizi çağıran cumhuriyet başsavcılığı ya da mahkeme adıyla soruşturma ya da davanın esas numarası yazılıdır. O makama hitaben, soruşturma ya da dava numarasını da belirterek bir dilekçe yazmalısınız. Ancak her türlü mazeretin kabul edilmeyeceğini unutmayınız.

Örnek olarak “ Çok işim var, o gün arkadaşımla buluşacağım, dükkanda duracak kimse yok” gibi beyanlar mazeret sayılmamaktadır. Mazeretinizin yetkili makam tarafından kabul edilmesi halinde beyanınızın alınabilmesi için bir başka gün tayin edilerek size yeniden çağrı kağıdı çıkarılır. Mazeretinizin kabul edilmemesi durumunda ise polis ya da jandarma zoru ile götürülür gitmemekten doğan masrafları siz ödemek mecburiyetinde kalabilirsiniz.

Tanık Olarak Mahkemede Ne Anlatmam Gerekir?

Tanık olduğunuz dosyada bildiklerinizi doğru olarak anlatınız. Doğru olduğuna inanıyor olsanız bile doğrudan doğruya şahit olmadığınız şeyleri anlatıyorsanız mutlaka bunu belirtmelisiniz. Örneğin bir boşanma davasında tanık iseniz ve Ahmet’in karısını dövdüğünü etraftan sürekli duyduğunuz için biliyorsanız; hakim size “ Ahmet karısını döver miydi” diye sorduğunda; “ Evet Ahmet karısını döverdi” değil, “Evet komşularım Ahmet’in karısını devamlı dövdüğünü söylerdi” diye cevaplayınız.

Tanıklıkta Yalan Söylersen Ne Olur?

Yalan tanıklık yapmak suçtur. Hakim yalan söylediğinizi düşünürse hakkınızda işlem yapılması için savcılığa bildirebilir. Cumhuriyet başsavcılığı tarafından soruşturma sonucunda hakkınızda kamu davası açılması durumunda hapis cezası alabilirsiniz. Bu durum sabıka ( adli sicil) kaydınıza işlenmektedir. Yalan  söylediğiniz sonradan anlaşılırsa önceki mahkeme kararı geçersiz sayılıp yeniden yargılama yapılabilmektedir. Hapis cezası dışında karşı tarafın tazminat talebi ile de karşılaşma ihtimaliniz vardır.

Tanık İfademi Yazılı Versem Olmaz Mı?

Kural olarak hayır. Tanık olarak hakim karşısına geçmek ve sorularına sözlü olarak cevap vermek zorundasınız. Ancak rakama yönelik sorular ya da teknik konular gibi yazılarınıza ihtiyaç duymadan net cevaplayamayacağınız konular olur ise hakimden bu konuda izin talep edebilirsiniz. Yasal bir sebep olmaksızın tanıklık ya da yeminden çekinirseniz hakkınızda disiplin hapsi uygulanabilmektedir.

Ancak hakim tarafından gerekli görülen durumlarda tanığın sözlü olarak dinlenmesi yerine belirlenecek süre içinde cevaplarını yazılı olarak bildirmesi için tanık olan kişiye soru kağıdı gönderilmesine karar verebilmektedir. Hakim verilen yazılı cevapların yetersiz olması durumunda tanığı dinlemek üzere davet edebilmektedir.

İşim Çok Önceden Mahkeme Kalemine Gidip Tanık İfadesini Yazdırabilir Miyim?

Hayır. İfade mutlaka hakim tarafından alınmaktadır. Mahkeme kaleminde olsanız bile ifadenizi önceden yazdırmanız mümkün olmamaktadır.

Mahkemeye Gideceğim Ne Yapmalıyım?

Size gönderilen davet kağıdında hangi mahkemeden hangi gün ve saatte dinlemek üzere tanık olarak çağrıldığınız yazmaktadır. O gün ve saatte orada hazır olmanız yeterli olmaktadır. Duruşmada sizin dinleneceğiniz zaman geldiğinizde mübaşir isminizi söyleyerek sizi içeri almaktadır. Mübaşir çağırmadan salona giremezsiniz.

Tanık Olduğum Dosyada Neden Duruşmayı İzleyemiyorum?

Şahitlik yapacak kişinin tarafsız olması ve doğruları anlatması beklenmektedir. Duruşmayı izlediğiniz durumda etkilenmeniz, olayları anlatan diğer kişileri dinleyip şaşırmanız ihtimali doğacağı için sıra size gelen kadar mahkeme salonu dışında beklemek zorundasınız. Tanıklar ayrı ayrı dinlenir. Ama tanıklar gerektiğinde yüzleştirilir. 

Tanık Olduğun Duruşmada Ne Yapacağım?

Tanık olan kişinin kimlik kartını mutlaka yanında götürmesi gerekir. İçeriği girdiğinizde önce kimlik bilgileriniz duruşma zaptına geçirilip kontrol edilir. Tarafları tanıyıp, tanımadığınız sorulur. Dava konusu olan olayla bir ilginiz bulunup, bulunmadığı sorulmaktadır. Bu sorulara açıklık ve doğrulukla cevap vermelisiniz. Tarafları tanıyorsanız ya da dava konusu olay ile bir bağlantınız, dava sonucu ortaya çıkacak durumda bir menfaatiniz varsa  mutlaka söyleyiniz.

İşim Gücüm Kaldı, Yol Masrafı Yaptım Bunlar Ne Olacak?

Harcadığınız zaman göz önünde  bulundurularak size ücret takdir edilmektedir. Bu ücreti alıp almama konusunda serbestsiniz. Eğer istemiyorsanız tanıklık ücreti almayabilirsiniz. Ayrıca başka bir şehirden geldiyseniz yaptığınız seyahat ve ikametgah masraflarının karşılanması yasanın size tanıdığı bir haktır. Bu masrafları ilgisine göre cumhuriyet başsavcılığından ya da mahkemeden talep edebilirsiniz. 

Mahkemeye Gideceğime Notere Gitsem Olmaz Mı?

Hayır. Çünkü noter huzurunda verilen ifade tanık beyanı yerine geçmez. Noterde yapılan işlemler mahkemenin dava dosyasında tanık ifadesi olarak yer alamaz.

Tanıklıktan Çekinme Ne Demektir?

Tanıklık yasal bir yükümlülük diyebiliriz. Ancak kişinin bir yakınını zor durumda bırakacak olması hayatın gerçekleri ve adalet ile bağdaşmamaktadır. Ayrıca bu kişilerin verdiği ifadenin güvenilir olup olmadığı her zaman tartışmalı olmaktadır. Bu sebeple bazı şahıslar için istisna getirilmiş ve onların tanık olmaktan vazgeçmelerine imkan tanınmıştır.

Kimler Tanıklıktan Çekinebilir?

Hukuk davalarında taraflardan birinin; ceza yargılamasında şüpheli ya da sanığın nişanlısı, evlilik bağı ortadan kalkmış olsa bile eşi, arasında evlatlık bağı bulunanalar, hukuk davalarında 3. Derecede dahil olmak üzere kan  ya da kayın hısımları(kardeş kardeş çocuğu, yeğen, amca, hala, dayı, teyze ve eşinin aynı derecede akrabaları) koruyucu aile ve onların çocukları ile korunma altına alınan çocuk, kişisel nedenlerle tanıklık yapmaktan çekinebilmektedir.

Beyanı, kendisine yukarıda belirtilen kişisel nedenlerle tanıklıktan çekinme hakkı olan kimselerden birine doğrudan doğruya maddi bir zarar verecek ise ya da aynı kişilerden birinin şeref ya da itibarını ihlal edecek ya da ceza soruşturmasına kovuşturmasına neden olacak ise tanık tanıklıktan çekinebilir.

Web sitemizdeki diğer makalelere buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.