Aile Hukuku Nedir?

Medeni kanunumuz aileyi birbirinden farklı şekilde üç anlamda düzenlemiştir. 

• Dar anlamda aile

Dar anlamda aile eşlerden yani karı ve kocadan oluşan birliği ifade etmektedir. Bu durumu evlilik birliği şeklinde isimlendirmekteyiz. 

• Geniş anlamda aile

Geniş anlamda aile ana baba ve çocuklardan oluşan topluluğu ifade etmektedir. Bu duruma da velayet ailesi diyebiliriz. 

• En geniş anlamda aile

En geniş anlamda aile ise bir ev başkanı yönetiminde aynı çatı altında aile halinde yaşayan kişilerden meydana gelmiş olan insan topluluğudur. Bu kişiler kan ve kayın (sıhri ) hısımlardan oluşabileceği gibi hizmetçi, mürebbiye, bahçivan vb. çalışan kişilerden de olabilmektedir. Bu kapsamdaki aileyi medeni kanun madde 367 ve devamındaki ev düzeni başlığı dahilinde düzenlemiştir. 

Aile Mahkemesi Nedir?

Aile Mahkemeleri il merkezleri ile nüfusu 100 bini aşan ilçelerde kurulmuş olan asliye mahkemeleri düzeyindeki mahkemelerdir. Kanun koyucu aile bireyi olan kişilerin arasındaki ilişkileri ve bu kişiler arasında çıkabilecek uyuşmazlıkların içeriğini de dikkate alarak 09.01.2003 tarih ve 4787 sayılı kanun ile “aile mahkemesi” adı ile yeni  bir mahkeme kurmuştur. 

Adana boşanma avukatı Salih Birol’a ulaşarak sorularınızı sorabilir ve hukuki destek alabilirsiniz. Ayrıca bu adresimizden bizleri takip edebilirsiniz

Aile Mahkemesinde Hangi Davalar Görülür?

Aile Mahkemesi medeni kanun’un aile hukuku kitabının birinci ve ikinci kısımlarındaki evlilik, boşanma, velayet, nafaka, tazminat davaları ile hısımlık hukukundan doğan dava ve işlere bakar. Vesayet hukukundan doğan dava ve işler aile mahkemelerinin görev alanı dışındadır.  Vesayet hukukundan doğan dava ve işleri ise Sulh Hukuk Mahkemelerinin görev alanındadır. 

Nişanlanma Nedir?

Nişanlanma ileride evlenmek isteyen iki ayrı cinsten iki kişinin bu isteklerini karşılıklı olarak açıklamaları durumudur. Nitekim medeni kanun madde 118’de “nişanlanma evlenme vaadiyle olur” diyerek bu durumu belirtmiştir. 

Nişanlılığın Yükümlülükleri Nelerdir?

• Evlenme Yükümü

Nişanlanan kişilere düşen ilk ve önemli yüküm evlenme hazırlıklarına başlama ve bir süre sonra birbirleriyle evlenmektir. Kanun, evlenmekten kaçınan nişanlı kişiye karşı diğer nişanlının dava açarak hakimden onu evlenmeye zorlayan bir karar almasına imkan vermemektedir. Evlenmeden kaçınma halinde öngörülen cayma tazminatı ya da ceza şartı dava edilememektedir. 

• Sadakat Yükümü

Nişanlıların birbirlerine karşı sadakat yükümlülüğü bulunmaktadır. 

Nişanlanmadan Doğan Haklar Nelerdir?

• Tanıklıktan kaçınma hakkı
• Hakimlikten kaçınma hakkı
• Mal rejimi sözleşmesi yapma hakkı

Hediyelerin Geri Verilmesi

Nişanlılık evlenme dışında bir sebeple sona ermesi durumunda nişanlı kişilerin birbirlerine ya da ana babasının veyahut onlar gibi davrananların diğer diğer nişanlı kişiye vermiş olduğu alışılmışın dışında olan hediyeler verenler tarafından geri istenebilmektedir. Bir fotoğraf ya da mektubun nişanlıda kalması durumu diğer nişanlı kişinin kişilik haklarını zedeliyor ise geri verilmesi görüşü doktrinde hakimdir.  Hediyeler aynen ya da mislen geri verilemiyor ise sebepsiz zenginleşme hükümleri uygulama alanı bulur. 

Tazminat

Nişanlanmadan dolayı tazminat davası açma sadece nişanın “haklı bir sebep olmaksızın ya da bir tarafın kusuru yüzünden bozulmuş olması” durumunda mümkün kılınmıştır. Nişanlanma yüzünden zarara uğramış olan kişi maddi ve manevi tazminat davalarını açabilmektedir.

• Maddi Tazminat Davası

Nişandan dolayı maddi tazminat davası ile tazmin edilecek zarar, kusursuz tarafın nişanlanmamış olsa idi hiç uğramamış olacağı zararlardır. Bu duruma menfi zarar denilir. Bu kapsama örnek olarak evlenme amacıyla yaptığı harcamalar, nişan giderleri, ( ev eşyası satın alma, gelinlik diktirme, davetiye bastırmak) girmektedir.

Kimler Maddi Tazminat İsteyebilir?

Nişanlanma dolayısıyla maddi tazminat isteme hakkına kusursuz nişanlı, ana ve babası, ana baba gibi davranan diğer kişiler sahiptir. Maddi tazminat isteme hakkı sağlararasında hukuki bir işlem ile başkasına devredilebilir. Ölüm durumunda ise mirasçılara geçmektedir.

• Manevi Tazminat Davası

Nişanın bozulması ile kişilik hakları saldırıya uğrayan nişanlı, kusurlu olan diğer nişanlıdan manevi tazminat olarak uygun miktar para ödenmesini isteyebilmektedir.

Nişanlanmadan Dolayı Manevi Tazminat Açabilmenin Şartları Nelerdir?

• Nişanı bozan tarafın (nişanlının) kusurlu olması.
• Tazminat talebinde bulunan nişanlının nişanın bozulmasında bir kusurunun bulunmaması.
• Kusursuz olan nişanlının kişilik hakkının nişanlanmanın bozulması sebebiyle saldırıya uğraması.

Nişanın bozulmasında nişanlılardan biri diğeri ile kendisi de kusurlu bulunuyorsa manevi tazminat isteyemez. Bu durumda BK. m. 52 hükmü uygulanmaz. Manevi tazminat davası sadece nişanlılar arasında açılır.

Nişanlılıktan Doğan Dava Haklarında Zamanaşımı Süresi Ne Kadar?

Nişanlılığın sona ermesinden kaynaklı dava hakları sona ermeyi izleyen tarihten itibaren 1 yıllık zamanaşımına tabi olmaktadır. 

Boşanma eşler sağ iken onlar arasındaki evlilik ilişkisine son vermek demektir. Tarafların boşanabilme sebepleri medeni kanunumuzda 161-166 maddeleri arasında tahdidi (sınırlı) olarak sayılmış ve bu sebepler dışında başka sebeplerle boşanmak mümkün olmamaktadır. 

Özel Boşanma Sebepleri Nelerdir?

• Zina
• Hayata kast, pek kötü ya da onur kırıcı davranış
• Suç işleme ya da haysiyetsiz hayat sürme
• Terk
• Akıl hastalığı

Genel Boşanma Sebepleri Nelerdir?

• Evlilik birliğinin sarsılması sebebi
• Eşlerin boşanmada anlaşması
• Ortak hayatın yeniden kurulamaması